Τιμές χρυσού - χθες και σήμερα
Υπήρξε μια εποχή που οι κρατικές τράπεζες ορισμένων χωρών εγγυήθηκαν την ανταλλαγή των τραπεζογραμματίων τους σε χρυσό σε μια συγκεκριμένη τιμή - μερικές φορές η μάζα του χρυσού έδειχνε απευθείας στο τραπεζογραμμάτιο.
Το 1717, ο Νεύτωνας, ο οποίος, εκτός από όλα τα επιστημονικά του επιτεύγματα, ήταν και κυβερνήτης του Βασιλικού Νομισματοκοπείου, εισήγαγε de facto τον κανόνα του χρυσού ορίζοντας μια σταθερή ισοτιμία λίρας στερλίνας σε χρυσό. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν ήδη οι πρώτες κεντρικές τράπεζες: η Τράπεζα του Άμστερνταμ (1609), η Τράπεζα της Αγγλίας (1694), η γαλλική Banque Generale (1716). Αν και ο Νεύτωνας συνέδεσε την αξία της λίρας με τον χρυσό το 1717, ο κανόνας του χρυσού εισήχθη επίσημα στην Αγγλία παρά μόνο 100 χρόνια αργότερα, το 1816, μετά τη νίκη επί του Ναπολέοντα.
Υπήρξε μια εποχή που οι κρατικές τράπεζες ορισμένων χωρών εγγυήθηκαν την ανταλλαγή των τραπεζογραμματίων τους σε χρυσό σε μια συγκεκριμένη τιμή - μερικές φορές η μάζα του χρυσού έδειχνε απευθείας στο τραπεζογραμμάτιο.
Το 1717, ο Νεύτωνας, ο οποίος, εκτός από όλα τα επιστημονικά του επιτεύγματα, ήταν και κυβερνήτης του Βασιλικού Νομισματοκοπείου, εισήγαγε de facto τον κανόνα του χρυσού ορίζοντας μια σταθερή ισοτιμία λίρας στερλίνας σε χρυσό. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν ήδη οι πρώτες κεντρικές τράπεζες: η Τράπεζα του Άμστερνταμ (1609), η Τράπεζα της Αγγλίας (1694), η γαλλική Banque Generale (1716). Αν και ο Νεύτωνας συνέδεσε την αξία της λίρας με τον χρυσό το 1717, ο κανόνας του χρυσού εισήχθη επίσημα στην Αγγλία παρά μόνο 100 χρόνια αργότερα, το 1816, μετά τη νίκη επί του Ναπολέοντα.
Η βρετανική λίρα στερλίνα θεωρούνταν τότε το πιο σταθερό νόμισμα στον κόσμο. Και αυτό ήταν δικαιολογημένο, γιατί ανά πάσα στιγμή η λίρα στερλίνα θα μπορούσε να παραδοθεί στην τράπεζα και σε αντάλλαγμα να λάβει πλήρη χρυσό χωρίς να χάσει την ποσότητα του.
Στη συνέχεια οι ΗΠΑ ανέλαβαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν τα χαρτονομίσματα σε χρυσό. Το Κογκρέσο των ΗΠΑ όρισε την τιμή του χρυσού το 1792, αλλά αργότερα υποχρεώθηκε να ανταλλάξει τραπεζογραμμάτια με χρυσό.
Και σε άλλες χώρες έγιναν προσπάθειες να προστεθεί χρυσός στο χαρτονόμισμα προκειμένου να δηλωθεί η βιωσιμότητά τους. Αυτά τα κράτη περιλάμβαναν το Βέλγιο, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Ρωσία (εισαγωγή στο χρυσό ρούβλι το 1897-1899), τη Γαλλία και την Ελβετία.
Σχημάτισαν ένα μπλοκ χρυσού και συμφώνησαν σε μια ενιαία τιμή χρυσού για αυτούς. Αυτό διευκόλυνε τον εκ νέου υπολογισμό των συναλλαγματικών ισοτιμιών και τη διενέργεια αμοιβαίων διακανονισμών.
Ωστόσο, δεν ήταν όλες οι χώρες σε θέση να εξασφαλίσουν συνεχώς την περιεκτικότητα σε χρυσό των χρημάτων τους. Η Ρωσία αποχώρησε από τη Χρυσή Πισίνα το 1914 λόγω της έκρηξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η Μεγάλη Βρετανία το 1931, οι ΗΠΑ το 1971 (βλ. Πίνακας 1).
Το 1971 είναι η πραγματική ημερομηνία λήξης της περιόδου του χρυσού κανόνα. Οι κυβερνήσεις όλων των χωρών απέφυγαν να εξασφαλίσουν τα χρήματά τους σε χρυσό. Ταυτόχρονα, μια υπό όρους τιμή χρυσού 35 δολαρίων ΗΠΑ ανά ουγγιά χρησιμοποιήθηκε για αμοιβαίους διακανονισμούς μεταξύ των χωρών του μπλοκ χρυσού.
Το 1976, η γενική απόφαση των συμμετεχόντων στο μπλοκ χρυσού έπαψε να θεωρεί τον χρυσό ως μέτρο της αξίας των νομισμάτων, η τιμή του δεν διατηρήθηκε πλέον τεχνητά. Ως αποτέλεσμα, ο χρυσός πωλήθηκε ως ένα συνηθισμένο εμπόρευμα διαπραγματεύσιμο στο χρηματιστήριο και η τιμή του άρχισε να αυξάνεται γρήγορα.
